Biuletyn Informacji Publicznej Sanockiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej

Strona główna » Standardy ochrony małoletnich

Standardy ochrony małoletnich - Biuletyn Informacji Publicznej Sanockiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.

Standardy Ochrony Małoletnich realizujących praktyczną naukę zawodu i praktyki zawodowe w Sanockim Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Sanoku

Preambuła

Niniejszy dokument stanowi realizację obowiązku prawnego wdrożenia standardów ochrony małoletnich wprowadzonego ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2024 r. poz. 560),   a jednocześnie stanowi wyraz starań pracodawcy o stworzenie miejsca pracy, w którym małoletni będą mogli w bezpiecznych warunkach realizować swój potencjał, poprzez kształtowanie umiejętności zawodowych i społecznych.

§ 1. Zapisy ogólne

  1. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następujące definicje:
  1. Małoletni, dziecko – oznacza każdą osobę poniżej 18 roku życia;
  2. Praktykant – osoba poniżej 18 roku życia realizująca u pracodawcy praktyczną naukę zawodu lub praktyki zawodowe/ staże uczniowskie;
  3. Pracownik zatrudniony, skierowany lub wyznaczony do pracy z dziećmi – osoba wyznaczona przez pracodawcę do roli opiekuna praktyk lub instruktora praktycznej nauki zawodu;
  4. Personel, pracownik - każda osoba zatrudniona u pracodawcy na podstawie stosunku  pracy albo umowy  cywilnoprawnej  odpłatnej  bądź nieodpłatnej, a także wykonująca działalność na rzecz pracodawcy, np. osoba współpracująca, praktykant, wolontariusz, stażysta, z wyłączeniem małoletniego.
  5. Pracodawca – Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Sanoku
  6. Kierownictwo – Zarząd Spółki;
  7. Krzywdzenie dziecka – każda forma naruszenia integralności psychofizycznej dziecka, w szczególności popełnienie przestępstwa na jego szkodę, stosowanie wobec niego przemocy domowej,  zaniedbanie  potrzeb  dziecka, inna forma krzywdzenia niebędąca przestępstwem, taka jak dyskryminacja lub mobbing;
  8. Dokument, Standardy Ochrony Małoletnich – niniejszy dokument;
  9. Pracodawca przyjmuje niniejszy dokument również jako jedną z form realizacji obowiązku zapewniania dzieciom opieki, pomocy, jak i odpowiednich warunków niezbędnych do ich przystosowania do właściwego wykonywania pracy, o którym mowa w art. 192 kodeksu pracy.

§ 2. Bezpieczna rekrutacja personelu do pracy z dziećmi

  1. Pracownik wyznaczony do pracy z dziećmi jest obecny w czasie i miejscu pracy małoletnich i sprawuje nad nimi bezpośredni nadzór.
  2. W przypadku nieobecności pracownika wyznaczonego do pracy z dziećmi, rola ta zostanie niezwłocznie przekazana przez pracodawcę innemu pracownikowi spełniającemu wymagania nałożone przepisami prawa.
  3. W razie potrzeby pracodawca wyznacza dodatkową osobę do pracy z dziećmi.
  4. Pracodawca zatrudniając pracownika do pracy z dziećmi dokonuje weryfikacji jego niekaralności w następujący sposób:
    1. Uzyskuje informacje, czy dane tej osoby nie zostały zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
    2. Pobiera od tej osoby informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1939), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
    3. Pobiera od tej osoby oświadczenie o państwie lub państwach, w których zamieszkiwała w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa [państwo obywatelstwa - dotyczy obcokrajowców], składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. Za kraj zamieszkania uważa się kraj, w którym osoba przebywała dłużej niż 3 miesiące  (wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 2).
    4. Pobiera od tej osoby informację o niekaralności uzyskaną z rejestrów karnych państw wskazanych w punkcie c.
    5. W przypadku, gdy prawo państwa, o którym mowa w punkcie c. nie prowadzi rejestru karnego lub nie wydaje z niego informacji, pobiera oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem o niekaralności, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej (wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 3).
  1. Weryfikacja niekaralności pracownika zatrudnionego do pracy z dziećmi ma miejsce jednokrotnie, tj. przed skierowaniem go do pracy z dziećmi i nie jest ponawiana, chyba, że co innego wynika z przepisów prawa.

§ 3. Uwzględnienie sytuacji małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym, w tym z niepełnosprawnościami

Jeśli u pracodawcy jest realizowana praktyczna nauka zawodu lub staż uczniowski przez małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnościami, niedostosowanych społecznie, czy zagrożonych niedostosowaniem społecznym, pracodawca dostosowuje niniejsze standardy, kierując się zaleceniami przekazanymi przez dyrektora szkoły wynikającymi z orzeczeń i opinii wydanych przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne, inne poradnie specjalistyczne oraz lekarza medycyny pracy.

§ 4. Zasady i procedury podejmowania interwencji

  1. Zapisy ogólne
  1. Krzywdzenie dzieci może przybierać różne formy, a ich sprawcami mogą być zarówno osoby dorosłe będące członkami personelu pracodawcy, członkowie rodziny dziecka, jak i osoby trzecie.
  2. Sprawcami krzywdzenia dziecka mogą być także inne dzieci, zarówno zatrudnione u pracodawcy lub odbywające u niego praktyki zawodowe lub naukę zawodu, jak też dzieci, z którymi małoletni ma kontakt poza zakładem pracy.
  3. Krzywdzenie dziecka może przyjąć formę:
    1. Popełnienia przestępstwa na jego szkodę;
    2. Przemocy domowej – sprawcami mogą być dorośli domownicy dziecka. Dziecko jest pokrzywdzone przemocą także wtedy, gdy jest świadkiem przemocy, a samo jej bezpośrednio nie doświadcza;
    3. Zaniedbania potrzeb życiowych dziecka – takich jak np. odpowiednie ubranie, wyżywienie, higiena bądź leczenie. Sprawcami mogą być rodzice lub opiekunowie dziecka;
    4. Innej formy krzywdzenia, np. dyskryminacja lub prześladowanie.
  4. Pracodawca, w zakresie ochrony małoletnich, ściśle współpracuje ze szkołą,
    w której małoletni realizuje kształcenie zawodowe.
  5. Pracodawca w zakresie działań związanych z ochroną małoletnich współpracuje z miejscowymi:
    1. Placówkami ochrony zdrowia;
    2. Ośrodkami Pomocy Społecznej ;
    3. Poradnią psychologiczno-pedagogiczną;
    4. Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie;
    5. Policją;
    6. Sądem Rejonowym.
  6. W przypadku zagrożenia życia i zdrowia dziecka należy niezwłocznie zawiadomić odpowiednie służby, dzwoniąc pod numer 112.
  7. Każdy pracownik powinien niezwłocznie reagować na każdy przypadek krzywdzenia dzieci, podejrzenia krzywdzenia lub też informacji o krzywdzeniu małoletniego, niezależnie od tego kto jest sprawcą krzywdzenia. 

Reakcja powinna obejmować co najmniej:

  1. poinformowanie pracownika skierowanego do pracy z dziećmi lub kierownictwa pracodawcy o zaobserwowanym problemie bądź
  2. poinformowanie odpowiednich służb w przypadku powzięcia wiadomości o sytuacji grożącej życiu  i zdrowiu dziecka bądź  objętej prawnym obowiązkiem zgłaszania podejrzenia popełnienia przestępstwa.

W przypadku, gdy zdarzenie objęte jest prawnym obowiązkiem zgłaszania, o którym mowa w pkt 7 ppkt b, kierownictwo pracodawcy powinno być poinformowane o zdarzeniu równolegle z zawiadomieniem służb (Policja, prokuratura), lub niezwłocznie po ich zawiadomieniu.

  1. Krzywdzenie ze strony dorosłego
  1. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka, należy sporządzić pisemne zawiadomienie i przesłać je do odpowiedniej jednostki Policji lub prokuratury. W zawiadomieniu należy zwięźle opisać przebieg zdarzenia, w tym osoby uczestniczące. Gdy jest wiadome, gdzie doszło do przestępstwa, wówczas należy przesłać zawiadomienie do jednostki właściwej dla miejsca popełnienia przestępstwa, gdy jednak nie mamy takiej wiedzy, zawiadomienie przesyła się do jednostki właściwej dla siedziby pracodawcy. (wzór zawiadomienia stanowi załącznik nr 6).
  2. W przypadku ujawnienia przemocy domowej na szkodę dziecka lub zaniedbania potrzeb życiowych dziecka, należy poinformować szkołę dziecka o potrzebie wszczęcia procedury Niebieskie Karty.
  3. W przypadku gdy doszło do krzywdzenia dziecka niebędącego przestępstwem ze strony pracownika (np. naruszenia zasad bezpiecznych relacji mniejszej wagi) należy przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą z pracownikiem, a w razie braku poprawy, rozwiązać umowę z pracownikiem za wypowiedzeniem. W przypadkach poważnych, pracodawca rozważy rozwiązanie umowy z pracownikiem bez zachowania okresu wypowiedzenia.
  1. Krzywdzenie ze strony rówieśnika

W przypadku podejrzenia czynu karalnego na szkodę dziecka lub dokonanie innej formy krzywdzenia (np. prześladowanie w internecie), należy poinformować właściwy sąd rodzinny i nieletnich lub jednostkę Policji o potrzebie wszczęcia postępowania w sprawach nieletnich poprzez pisemne zawiadomienie. W zawiadomieniu należy zwięźle opisać przebieg zdarzenia, w tym osoby uczestniczące. Gdy jest wiadome, gdzie mieszka nieletni dokonujący krzywdzenia, wówczas należy przesłać zawiadomienie do jednostki właściwej dla jego lub jej miejsca zamieszkania. Gdy pracodawca nie ma takiej wiedzy (ponieważ krzywdzenie ma miejsce poza zakładem pracy), zawiadomienie przesyła się do jednostki Policji lub sądu właściwych dla siedziby pracodawcy.

  1. Wsparcie po ujawnieniu krzywdzenia

Po ujawnieniu krzywdzenia dziecka, organizuje się spotkanie z jego niekrzywdzącymi rodzicami lub opiekunami, którym przekazuje się informację o zdarzeniu i o potrzebie zasięgnięcia specjalistycznego wsparcia. Dziecku i jego niekrzywdzącemu opiekunowi, przekazuje się listę lokalnych organizacji i instytucji, do których można się zgłosić o pomoc, wraz z danymi teleadresowymi (np. lokalne organizacje pozarządowe, lokalne ośrodki pomocy społecznej).

  1. Rejestr interwencji
  1. Pracodawca prowadzi rejestr interwencji w formie załącznika do ewidencji młodocianych pracowników, o którym mowa w art. 193 kodeku pracy (wzór stanowi załącznik nr 5).
  2. Rejestr interwencji prowadzi się w formie pisemnej, wypełniając dla każdego przypadku kartę interwencji. Jedną kartę interwencji wypełnia się dla jednego dziecka (wzór karty interwencji stanowi załącznik nr 4).

§ 5. Zasady bezpiecznych relacji

  1. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi
  1. Każde działanie realizowane przez pracowników wobec dzieci powinno być kierowane najlepszym interesem dzieci.
  2. Pracownik traktuje każdego małoletniego z szacunkiem i cierpliwością, rozumie, że dzieci potrzebują czasu i uwagi, aby pojąć umiejętności konieczne do wykonywania pracy. Czas potrzebny do opanowania nowych umiejętności, może być różny dla każdego dziecka.
  3. Pracownikowi nie wolno rejestrować wizerunku dzieci bez ich wiedzy i zgody, bez zgody rodziców bądź opiekunów prawnych lub faktycznych, jak i zgody pracodawcy.
  4. Pracownikowi nie wolno stosować wobec małoletnich przemocy w żadnej formie.
  5. Niedozwolone jest stosowanie zarówno przemocy fizycznej, jak też seksualnej (w tym przemocy związanej z dotykiem lub inną formą kontaktu fizycznego, przemocy słownej, przemocy rozumianej też jako żarty z podtekstem seksualnym lub komentowanie wyglądu lub ubioru dzieci w sposób seksualny, jak też przemocy związanej z użyciem środków porozumiewania się na odległość, rozumianej np. jako wysyłanie wiadomości lub zdjęć o charakterze seksualnym) i przemocy psychicznej (w szczególności nie jest dozwolone krzyczenie, poniżanie, wyzywanie, zawstydzanie, obmawianie lub inne zachowania świadczące o umniejszaniu lub wykluczeniu).
  6. Dozwolone jest użycie krzyku wobec dziecka, gdy wymaga tego sytuacja związana z ostrzeżeniem dziecka przed niebezpieczeństwem.
  7. Pracownikowi nie wolno stosować wobec małoletnich mobbingu i dyskryminacji w żadnej formie.
  8. Pracownik powinien wysłuchać zdania małoletnich w sprawach ich dotyczących i uwzględnić je w miarę możliwości organizacyjnych pracodawcy.
  9. Pracownikowi nie wolno częstować dzieci używkami (papierosy, alkohol, narkotyki), także poza zakładem pracy.
  10. Pracownikowi nie wolno angażować się w relacje seksualne lub romantyczne z małoletnimi, także gdy różnica wieku między pracownikiem, a małoletnim jest niewielka.
  11. Pracownik powinien unikać faworyzowania dzieci.
  12. Pracownik powinien unikać używania wulgarnego języka lub języka nacechowanego seksualnie w obecności dzieci.
  13. Pracownik powinien unikać niestosownego kontaktu fizycznego z małoletnimi (np. kontakt nieprzyzwoity, naruszający integralność cielesną, w tym brutalne zabawy fizyczne lub żarty tego typu).
  14. Każdy pracownik powinien zwracać uwagę, czy dzieci pracują zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy i natychmiast reagować w przypadku wystąpienia nieprawidłowości.
  1. Zasady bezpiecznych relacji rówieśniczych
  1. Małoletni pracujący u Pracodawcy, odbywający praktyki lub naukę zawodu, zwracają się do rówieśników z życzliwością.
  2. Małoletni mają prawo do wyrażenia własnego zdania, nawet innego niż zdanie innych rówieśników, a także prawo do niewiedzy i potrzeby wsparcia w wykonywaniu obowiązków, w każdym czasie.
  3. Wszelkie formy prześladowania rówieśników, w tym prześladowanie, obmawianie, ośmieszanie, obrażanie za pomocą aktywności w sieci Internet, są niedozwolone.
  4. Nie jest dozwolone rejestrowanie wizerunku innych małoletnich bez ich wiedzy i zgody, w szczególności w sytuacjach ośmieszających lub z innych niekomfortowych powodów.

§ 6. Obowiązki osób odpowiedzialnych za wprowadzenie Standardów Ochrony Małoletnich i realizację standardów

  1. Obowiązki pracodawcy:
  1. dbanie o tworzenie bezpiecznego środowiska w zakładzie pracy;
  2. wyznaczenie osoby/osób odpowiedzialnych za:
  1. standardy ochrony małoletnich,
  2. przyjmowanie zgłoszeń,
  3. prowadzenie interwencji,
  4. udzielanie wsparcia małoletniemu;

3. delegowanie zadań oraz odpowiedzialności związanych z realizacją standardów ochrony małoletnich.

B. Przygotowanie personelu do stosowania standardów oraz monitoring ich stosowania

  1. Wszyscy pracownicy są uważni na kwestie znajomości i przestrzegania niniejszego dokumentu.
  2. W przypadku dostrzeżenia nieprawidłowości w zakresie stosowania lub znajomości standardów ochrony małoletnich, każdy pracownik powinien zareagować poprzez zwrócenie uwagi osobie dokonującej naruszenia, a także poinformować osobę odpowiedzialną za ochronę małoletnich u pracodawcy. Możliwe jest także zgłoszenie nieprawidłowości zgodnie z procedurą zgłoszenia naruszeń/ochrony sygnalisty.
  3. Standardy Ochrony Małoletnich muszą być znane i stosowane przez cały personel.
  4. Do obowiązków osoby odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Małoletnich należy przygotowanie personelu do ich stosowania, polegające na organizowaniu wstępnych oraz cyklicznych spotkań zapoznających personel z ideą i treścią standardów ochrony małoletnich lub przypominających ich treść. Spotkania cykliczne organizuje się co najmniej przed przybyciem do zakładu pracy nowej grupy pracowników młodocianych/praktykantów.
  5. Każdy nowozatrudniony pracownik zobowiązany jest do zapoznania się z dokumentem Standardów Ochrony Małoletnich, co potwierdza podpisaniem stosownego oświadczenia (wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 1).
  6. Pracownik odpowiedzialny za Standardy Ochrony Małoletnich cyklicznie, nie rzadziej niż raz na 2 lata, dokonuje przeglądu treści dokumentu pod kątem ich aktualności w zakresie przepisów prawa, a także funkcjonalności w zakresie ochrony dzieci i potrzeb organizacyjnych pracodawcy. Przegląd standardów może być poprzedzony rozmowami z pracownikami lub przeprowadzeniem ankiety wśród personelu, co do znajomości standardów i oceny ich funkcjonowania. Pracownik ten bierze pod uwagę również ewentualne zgłoszenia dokonane przez personel w oparciu o ustęp 2 niniejszego paragrafu, a także rejestr interwencji przeprowadzonych do dnia przeglądu. Pracownik odpowiedzialny za standardy podsumowuje przegląd standardów w formie notatki służbowej skierowanej do kierownictwa, w której proponuje również ewentualne zmiany w treści standardów.

§ 7. Zapisy końcowe

  1. W zakładzie pracy nie udostępnia się małoletnim Internetu, zarówno w formie sieci bezprzewodowej, jak też urządzeń z wolnym dostępem do Internetu, będących własnością pracodawcy. Pracodawca nie kontroluje tego, w jaki sposób małoletni korzystają z Internetu we własnych urządzeniach. Korzystanie z urządzeń przez dzieci musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, jak też innymi przepisami wewnętrznymi, przyjętymi u pracodawcy.
  2. Standardy wprowadzone przez  pracodawcę w sposób przyjęty w zakładzie pracy wchodzą w życie z dniem 01.09.2025 r.
  3. Udostępnienie standardów w wersji pełnej oraz skróconej przeznaczonej dla małoletnich, następuje w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi przez pracowników, małoletnich i ich rodziców albo opiekunów prawnych lub faktycznych poprzez:
    1. udostępnienie papierowej wersji dokumentu w siedzibie pracodawcy / w poszczególnych zakładach;
    2. zamieszczenie na stronie internetowej pracodawcy;
    3. przekazanie służbowymi drogami komunikacyjnymi wszystkim pracownikom.
  4. Podmioty współpracujące, w przypadku, gdy ich działalność obejmuje kontakt z małoletnimi, są zobowiązane do przestrzegania niniejszych standardów.